Page 4 - Lifv_Arsskyrsla_2016_StakarSidur

Ávarp stjórnarformanns

Ef tekið er tillit til krefjandi fjárfestingarumhverfis fyrir ís- um ef horft er til samtryggingardeildar. Lækkunin helgast að
lenska lífeyrissjóði á árinu 2016 geta sjóðfélagar Lífverks þokka- stærstum hluta af því að árið áður hafði verið mikill kostnað-
lega vel við unað. Samtryggingardeild sjóðsins náði hreinni ur vegna breytinganna í starfsmannahópnum. Þriðja árið í röð
raunávöxtun uppá 2,6% sem mér þykir líklegt að muni reyn- varð verulegur kostnaður af málarekstri sjóðsins gegn VÍS, sam-
ast mjög góð afkoma miðað við samtryggingardeildir annarra tals 13,2 milljónir. Óhætt er að gera ráð fyrir að um óreglulegan
lífeyrissjóða. Eftir sem áður var afkoman ekki nógu góð til að kostnaðarlið hafi verið að ræða sem ólíklegt er að muni endur-
halda í horfinu hvað viðkemur tryggingafræðilegri stöðu. Hrein taka sig í framtíðinni. Þegar á heildina er litið nam hlutfall
raunávöxtun séreignardeildanna var á bilinu -1,6% til +3,0% og stjórnunar- og rekstrarkostnaðar 0,32% af eignum sem er það
að þessu sinni var það varfærnasta leiðin, Lífsverk 3, sem skil- lægsta sem við höfum séð í þó nokkurn tíma. Tækifæri til lækk-
aði bestri afkomu en sú áhættusamasta, Lífsverk 1, sem skilaði unar á þessu hlutfalli í framtíðinni liggja fyrst og fremst í auk-
lakastri afkomu. Fjölmennasta leiðin, Lífsverk 2, skilaði 1,5% inni nýliðun og þar með auknum iðgjöldum og áframhaldandi
hreinni raunávöxtun. hækkandi heildareignum.

Ef horft er til lengra tímabils sjáum við þess líka merki að Árið 2016 hélt afnámsferli stjórnvalda á fjármagnshöftum
ávöxtun til langs tíma er að þokast uppá við og er fimm ára áfram með stighækkandi en þó áfram takmörkuðum heimild-
hrein meðalraunávöxtun núna 5,4%. um sjóðanna til fjárfestinga erlendis. Í mars 2017 voru síðan
höftin afnumin að nánast öllu leyti og þýðir það að lífeyris-
Það voru einkum tveir þættir í fjárfestingarumhverfinu sem sjóðunum er núna heimilt að flytja fé í erlendar fjárfestingar án
höfðu mest áhrif á afkomuna; íslenska krónan styrktist um takmarkana af hálfu stjórnvalda. Í árslok 2016 námu erlendar
15,6% gagnvart erlendum gjaldmiðlum og innlendi hlutabréfa- eignir Lífsverks ekki nema 14,0% af heildareignum sjóðsins sem
markaðurinn veiktist um 6,9% sé horft til úrvalsvísitölu hluta- er talsverð lækkun frá því í lok árs 2015. Ljóst er að gengisþró-
bréfa. Afkoma erlendra eigna mæld í krónum var vegna þess un íslensku krónunnar hafði þarna veruleg áhrif auk þess sem
mjög slök og vægi þeirra í eignasafninu minnkaði talsvert. Inn- sjóðurinn sá fá álitleg tækifæri til fjárfestinga erlendis. Í ljósi
lent hlutabréfasafn Lífsverks skilaði hins vegar sem næst 7,5% breyttra heimilda og til langs tíma litið verður eftir sem áður
raunávöxtun sem verður að teljast mjög gott. að gera ráð fyrir því að erlendar eignir eigi eftir að aukast veru-
lega, bæði vegna þess að lífeyrissjóðakerfið í heild er að vaxa
Framundan er örugglega annað krefjandi ár með mikilli óvissu í íslenska hagkerfinu yfir höfuð og eins vegna þess að erlendar
gengisþróun íslensku krónunnar og innlendra hlutabréfa í kjöl- fjárfestingar munu að öllu jöfnu draga úr fjárhagslegri áhættu
far losunar fjármagnshafta. sjóðsins með aukinni dreifingu eigna.

Fjórða árið í röð er heildar tryggingafræðileg staða sam- Á árinu voru samþykkt frá Alþingi breytt lög um skyldu-
tryggingardeildar Lífsverks jákvæð. Þrátt fyrir að afkoman næði tryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða sem var
ekki nauðsynlegu viðmiði til að standa í stað milli ára og þrátt ætlað að rýmka fjárfestingarheimildir og skýra betur hvaða
fyrir að beitt væri nýjum viðmiðum varðandi lífslíkur var staða heimildir lífeyrissjóðir hafa til fjárfestinga. Í lögunum er líka
áfallinna skuldbindinga jákvæð uppá 1,2% og staða heildar- lögð sú skylda á herðar sjóðunum að hafa innan sinna vébanda
skuldbindinga jákvæð uppá 0,1%. Staða framtíðarskuldbindinga sérstakan áhættustjóra sem skal vera óháður öðrum starfsein-
fékk að líða fyrir breytingar á töflum um lífslíkur og er núna ingum viðkomandi sjóðs. Hugmyndin er að innan hvers sjóðs
neikvæð um 1,5%. Það kallar skv. gildandi samþykktum á lítils- starfi áhættustjórinn við eftirlit með fjárfestingum og rekstri til
háttar leiðréttingar á réttindaávinningstöflum sjóðsins þannig að tryggja að lögum og fjárfestingarstefnu sé ávallt fylgt eins og
að réttindaávinnsla verði í jafnvægi og framtíðarstaðan á næsta kostur er. Vonandi verður breytingin til þess að draga úr líkum
ári verði aftur jákvæð. Breytingar á töflunum munu verða á áföllum sjóðanna en hún mun óhjákvæmilega hafa í för með
kynntar á komandi aðalfundi. sér aukinn rekstrarkostnað sem mun koma sérstaklega niður á
litlum og meðalstórum sjóðum eins og Lífsverki. Í rauninni má
Rekstur Lífsverks gekk í flesta staði vel á síðasta ári. Eftir mik- segja að allar breytingar á lögum og regluverki sjóðanna eftir
il umskipti á starfsmannahliðinni 2015 urðu engar breytingar hrun hafi orðið til að þrengja rammann kringum starfsemina
2016 og stjórnin er þeirrar skoðunar að mjög farsællega hafi og hækka kostnað.
gengið að manna þær stöður sem höfðu losnað. Rekstrarkostn-
aður lækkaði líka á milli ára og nam samtals kr. 194,8 milljón- SALEK samkomulag aðila á vinnumarkaði felur í sér stighækk-

4 | Lífsverk lífeyrissjóður